مطرح‌شدن خبری در رسانه‌های فارسی درباره قرارداد نتفلیکس با شرکت پخش فیلم MK2 نام نتفلیکس را در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایران مطرح کرد. بعضی از رسانه‌ها گزارش کرده بودند که فیلم‌های عباس کیارستمی هم وارد نتفلیکس شده است که ظاهراً این خبر‌ها صحت ندارد.
علاوه بر آن، نتفلیکس که بزرگ‌ترین سامانه پخش «آنلاین» فیلم و سریال در جهان است، به‌تازگی اعلام کرده که در زمان همه‌گیری گسترده ویروس کرونا و به‌تبع آن اعمال گسترده سیاست‌های قرنطینه و خانه‌نشینی اجباری مردم، نزدیک به ۱۶ میلیون مشترک جدید جذب کرده است و مجموع مشتریان این شرکت آمریکایی به بیش از ۱۸۰ میلیون نفر رسیده است؛ اما نتفلیکس چیست و چه می‌کند؟
نتفلیکس چیست؟
شرکت «نت‌فیلیکس»، یکی از شرکت‌های پخش آنلاین فیلم و سریال است. البته شرکت‌ها یا کانال‌های دیگری هم در جهان امروز خدمات مشابهی را ارائه می‌کنند و نتفلیکس یکی از آن‌ها است. البته این شرکت به دلیل تنوع سریال‌ها و فیلم‌هایی که به مخاطبانش ارائه می‌کند و البته اشتراک به نسبت ارزان‌تر، محبوبیت خاصی پیداکرده است.
این روزها، با یک خط اینترنت پر سرعت، تقریبا می‌تواند با هر وسیله‌ای که صفحه‌نمایش داشته باشد، به نتفلیکس وصل شد. از تلویزیون‌های هوشمند گرفته تا مرورگر کامپیوتر‌ها، موبایل، تبلت و حتی کنسول‌های بازی. البته نتفلیکس پا را از عرضه محصولات موجود در بازار فراتر گذاشته و حالا در حال تبدیل‌شدن به یکی از مهم‌ترین شرکت‌های تولید آثار بصری در دنیاست.
این سامانه پخش فیلم و سریال در چند سال گذشته تعدادی از پربیننده‌ترین آثار سینمایی را تهیه‌کرده است. فیلم‌هایی که در بسیاری از جشنواره‌های مهم سینمایی جوایز متعددی هم گرفته‌اند. مثل فیلم «روما» که در سال ۲۰۱۸ سه جایزه بهترین فیلم خارجی زبان، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌برداری از اسکار آن سال را به دست آورد. فیلمی که از «تولید تا توزیع» محصول نت‌فیلیکس بود.
فراگیر شدن میل به تماشای فیلم و سریال در فضاهای خصوصی و بی‌رغبتی به رفتن و فیلم دیدن در سالن‌های سینما، مخاطبان بیشتری را به سمت نت‌فیلیکس برده است و درنتیجه قدرت اقتصادی این کمپانی ۲۳ ساله را بیش‌ازپیش افزایش داده است. البته اگر هزینه‌های رفتن به سینما برای یک خانواده را در نظر بگیرید - به همراه هزینه‌های جانبی رفت‌وآمد و خرید خوراکی و غیره - دیدن فیلم در نتفلیکس و شرکت‌های مشابه آن می‌تواند برای بسیاری از مخاطبانش به‌صرفه هم باشد.
دوران ورود «دی‌وی‌دی» و شروع روایت موفقیت «نت‌فیلیکس»
اواخر دهه ۹۰ میلادی تحولی جدی در نحوه توزیع محصولات بصری به وجود آمد. «دی‌وی‌دی« جای نوارهای وی‌اچ‌اس را گرفت و هرروز برشمار نسخه‌های فیلم‌های سینمایی که روی دی‌وی‌دی منتشر می‌شدند افزوده شد. ۲۹ اوت سال ۱۹۹۷ بود که «مارک راندولف» مدیر بازاریابی و «رید هیستینگز» ریاضیدان تصمیم گرفتند در آمریکا شرکتی را تأسیس کنند برای فروش و کرایه نسخه «دی‌وی‌دی» فیلم‌های سینمایی از طریق ارسال پستی به مردم. شرکتی که «نتفلیکس» نام‌گذاری شد.
روایتی هست که می‌گوید «هاستینگز» پس‌ازاینکه به دلیل تأخیر در عودت یک فیلم مجبور شد ۴۰ دلار جریمه پرداخت کند، به فکر تاسیس «نتفلیکس» افتاد. هرچند که برخی می‌گویند این هم یکی دیگر از «افسانه‌های» مرسوم کسانی‌ست که می‌خواهند تاریخی برای موفقیت کنونی خود بسازند. به‌هرروی نتفلیکس با تنها ۳۰ کارمند و ۹۲۵ عنوان نسخه «دی‌وی‌دی» فیلم‌های سینمایی شروع به خریدن تمام «صندلی‌های سینماهای خانگی» مشتریانی کرد که اتاق خانه و تماشای چندباره یک فیلم را به تجربه تماشای دسته‌جمعی و یک‌باره در سینما ترجیح می‌دادند.
شکل‌گیری نتفلیکس تا اندازه زیادی مدیون ورود «دی‌وی‌دی» به بازار نمایش فیلم بود. با فراگیرتر شدن استفاده از دی‌وی‌دی بازار کار «نتفلیکس» هم رونق گرفت. شرکتی که در ابتدا فعالیت خود را با ارسال پستی دی‌وی‌دی به خانه‌های مردم در «سانتا کروز» ایالت کالیفرنیا شروع کرده بودند، در فاصله سه سال و در شروع قرن جدید میلادی بیش از ۳۰۰ هزار مشترک داشت که به‌وسیله پست مرکزی آمریکا برای آن‌ها نسخه «دی‌وی‌دی» فیلم‌های سینمایی را ارسال می‌کرد.
بالا رفتن تعداد مشتریان نتفلیکس الزاماً خبر خوبی برای مدیران آن نبود. هزینه‌های ارسال با پست بسیار زیاد شده بود و نتفلیکس خسارت مالی زیادی دیده بود. «بلک باکسر» بزرگ‌ترین شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای کرایه و فروش فیلم در آمریکا به مدیران نتفلیکس پیشنهاد می‌دهد تا درازای دریافت ۵۰ میلیون دلار امتیاز نتفلیکس را به «بلک باکسر» واگذار کنند و به مدیران نت‌فیلیکس هم توصیه کردند با واگذار کردن بخش توزیع دی‌وی‌دی به تشکیلات «بلک باکسر»، تنها در بخش اینترنتی فعالیت کنند. پیشنهاداتی که از سوی مدیران نت‌فیلیکس رد شد.
با ورود به قرن بیست‌ویک و اوج‌گیری پیشرفت‌های تکنولوژی به‌خصوص در حوزه اینترنت و امکان دسترسی آسان‌تر، ارزان‌تر و البته سریع‌تر مردم به دنیای مجازی، فصل جدیدی در توسعه «نتفلیکس» رقم خورد. بالا رفتن تدریجی انتشار آثار تصویری و فیلم‌های قدیمی و به‌روز در فضای اینترنت و در دسترس بودن آثار بدون نیاز به دستگاه‌های پخش مثل «دی‌وی‌دی پلیر»، مدیران نتفلیکس را بر آن داشت تا هرچه بیشتر از قابلیت دسترسی بالای مخاطبان به آثار تصویری در فضای اینترنت بهره بگیرند.
در سال ۲۰۰۷ میلادی در حالی که تنها نسخه «آنلاین» چیزی در حدود هزار فیلم سینمایی وجود داشت، نتفلیکس تصمیم گرفت تا قابلیت ارائه این آثار را برای مشتریان خود فراهم کند. در آن زمان تعداد نسخه‌های دی‌وی‌دی از فیلم‌های سینمایی بسیار بیشتر از فیلم‌های «آنلاین» بود اما ضروریات تغییرات سریع جهان به مرور روش‌های تماشای فیلم را هم تغییر داد. شمار فیلم‌هایی که می‌شد تنها با اتصال به اینترنت تماشا کرد هر روز بیشتر شد و به طبع بر تعداد مشتریان نتفلیکس هم روز به روز افزوده می‌شد.
نتفلیکس در ۲۵ ماه فوریه سال ۲۰۰۷ «یک میلیاردمین» دی‌وی‌دی خود را ارسال کرد و پس‌ازآن رسما سرویس «رسانه جاری» یا "Streaming media" را راه‌اندازی کرد. چهار سال بعد و در ماه آوریل سال ۲۰۱۱، بیست‌وسه میلیون مشترک در آمریکا و ۲۶ میلیون مشترک در جهان داشت. در سال ۲۰۱۱ درآمد فروش خدمات دیجیتالی این شرکت به یک و نیم میلیارد دلار رسید و در سال ۲۰۱۴ در سراسر جهان بیش از چهل میلیون مشترک داشت. رشد مشتریان این کمپانی بزرگ همچنان ادامه دارد و سال گذشته آماری منتشر شد که نشان می‌داد نتفلیکس ۱۵ درصد از پهنای باند اینترنت کل دنیا را در اشغال خود دارد.
آیا نت‌فیلیکس در ایران هم وجود دارد؟
در سال ۲۰۱۶ میلادی مدیران نتفلیکس که تا آن زمان با ۶۰ کشور جهان همکاری داشتند، اعلام کردند که ۱۳۰ کشور دیگر از جمله ایران نیز به فهرست خدمات گیرندگان این سرویس اضافه‌شده‌اند. اظهارات مدیران این شبکه بزرگ نمایش خانگی واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت؛ از یک‌سو عده‌ای بر این باور بودند که محتوای بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های این شبکه نمایش خانگی با توجه به قوانین کشور ایران قابل پخش نیست.
البته استفاده از نتفلیکس در ایران، محدودیت‌های دیگری هم دارد. هزینه اشتراک حدود ۷ تا ۱۵ دلاری (بسته به اینکه کجای جهان باشید) برای مخاطب ایرانی گران است. از طرفی پرداخت هزینه اشتراک باید با کار‌های بانکی مورد قبول نتفلیکس باشد که در ایران - برای همه - وجود ندارد. علاوه بر آن نتفلیکس یک شرکت آمریکایی است و تحریم‌های آمریکا علیه ایران مانعی دیگر است.
منبع: بی‌بی‌سی
