«شارل آزناوور»، ترانهسرا، آهنگساز و خواننده بزرگ فرانسوی، دیروز دوشنبه اول اکتبر در سن ۹۴ سالگی چشم برجهان فروبست.
«شارل آزناوور» در ۲۲ مه ۱۹۲۴ در پاریس به دنیا آمد و فعالیتهای هنری خود را به عنوان خواننده، ترانهسرا و آهنگساز از سال ۱۹۴۶ آغاز کرد. او در طول زندگی هنری خود بیش از هزار چهارصد ترانه به زبانهای مختلف جهان ازجمله فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی، اسپانیایی، ارمنی، آلمانی، روسی و غیره خواند و یکی از مردمیترین و درعینحال جهانیترین خوانندگان فرانسه ماند.
شبکه «سی ان ان» از «آزناوور» به عنوان «خدای موسیقی پاپ فرانسه» و «مهمترین خواننده وارییته قرن بیستم» یادکرده که محبوبیتی بیش از خوانندگان بزرگی همچون «باب دیلن»، «فرانک سیناترا» و حتی «الویس پریسلی» داشته است.
«شارل آزناوور» بی آنکه منکر فرهنگ فرانسوی خود بشود، نمایندگی ارمنستان را در شماری از نهادهای دیپلماتیک بینالمللی بر عهده گرفت و در سال ۲۰۰۸ ملیت ارمنستان را دریافت کرد. او سپس به عنوان سفیر ارمنستان در سوئیس و همچنین نماینده دائم ارمنستان در سازمان ملل انتخاب شد و سازمان یونسکو او را به عنوان نماینده دائم خود در ارمنستان برگزید.
«شارل آزناوور» سیمای فرانسه انترناسیونالیست بود که ارزشهای بنیانی جمهوری و رمانتیسم را به فرزندانش منتقل میکند. پدر آزناوور، میشا آزناووریان، متولد گرجستان بود و مادر او، «کنار باغداساریان»، دریکی از خانوادههای ارمنی ساکن ترکیه به دنیا آمده بود. شارل آزناوور به هنگام تولد «شاه نور» نام گرفت؛ اما ازآنجاکه قابله فرانسوی قادر به نوشتن صحیح نام او نبود، عاقبت نام «شاه نور» به «شارل» تغییر یافت.
تولد آزناوور در فرانسه تصادفی بود. آزناوور هنگامیکه والدینش در انتظار ویزای ورود به آمریکا بودند در پاریس به دنیا آمد. پدر و مادر آزناوور عاقبت در فرانسه ماندگار شدند و رستوران محقری در پاریس دایر کردند که عمدتاً به پاتوق هنرمندان به ویژه هنرمندان تبعیدی روسیه و ارمنستان تبدیل شد.
شارل آزناوور فعالیتهای هنریاش را از سن ۹ سالگی با ایفای نقشهای کوچک در تاتر و سینما آغاز کرد. او در سال ۱۹۴۶ با دو خواننده بزرگ فرانسوی «ادیت پیاف» و «شارل ترنه» آشنا شد. در همین سال آزناوور با نخستین همسرش میشلین ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دختری به نام «صدا» بود. آزناوور ازدواجهای مکرری کرد و فرزندان متعددی ثمره این ازدواجها بودند.
آزناوور در اواخر دهه ۱۹۴۰ به آمریکا و سپس به کانادا رفت و در اوایل ۱۹۵۰ به فرانسه بازگشت. او در ۱۹۵۴ پس از یک دور سفر هنری به شمال آفریقا در سن سیسالگی به شهرت رسید. در اواخر دهه ۱۹۵۰ آزناوور حرفه هنرپیشگی را در سینما به موازات خوانندگی آغاز کرد. در سال ۱۹۶۹ شرکت آمریکایی ترانهسرایان و آهنگسازان بهترین جایزه خود را به ترانه آزناوور با عنوان «دیروز هنوز» اعطاء نمود. برخی خوانندگان بزرگ بینالمللی ازجمله «ری چارلز» و «فرد آستر» شماری از ترانههای آزناوور را خواندهاند.
امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه، با ادای احترام به شارل آزناوور، ترانهسرا، آهنگساز و خواننده فرانسوی، در پی مرگ او گفت که «شاهکارها، صدا و درخشش یگانه او برای همیشه پایدار خواهد ماند». امانوئل ماکرون در حساب توئیتر خود نوشت «شارل آزناوور برای همیشه بر قله شعر و زندگی، جاودان خواهد ماند».
نمایندگان مجلس ملی فرانسه دیروز در پی انتشار خبر مرگ این خواننده سرشناس، ایستاده و با کف زدنهای ممتد یاد او را گرامی داشتند. رئیس مجلس ملی فرانسه، ریشار فِران، با اشاره به دلبستگی شارل آزناوور به دو کشور فرانسه و ارمنستان و خدمات همزمان او به این کشور در جلسه رسمی مجلس گفت «من میخواهم به یاد شارل آزناوور که خبر درگذشت او را هماینک دریافت کردم، ادای احترام کنم و بگویم که دلبستگی، پیوستگی و تعهد او به چند فرهنگ تا چه حد برای تمام بشر سودرسان بود.»
آلن دلون، هنرپیشه برجسته فرانسوی، نیز که با شارل آزناوور از دههها پیش «معاشر و رفیق» بود، گفت که از دریافت خبر درگذشت او خود «به کلی درهمشکسته است». به گفته آلن دلون «شارل، تنها بزرگمرد دنیای ترانه فرانسه بود.»