پای صحبت کمدین‌ها که بنشینی به شما خواهند گفت که خنداندن مردم در شرایط سخت اقتصادی کار آسانی نیست اما همین شرایط را می‌توان دستمایه‌ای قرار داد تا برای چند لحظه هم که شده خنده را روی لب مردم بنشانند. امسال که مملو از خبرهای عجیب بود، کمدین‌ها کار به‌مراتب دشوارتری داشتند اما در بزنگاه‌ها و در قالب برنامه‌هایی مثل دورهمی و خندوانه، کنسرت‌های خنده و با انتشار کلیپ‌های خنده‌آور در فضای مجازی به تلطیف فضای جامعه کمک کردند و ازاین‌رو نامشان در گوشه ذهن مردم مانده است. 5 کمدینی که بیش از همه برای خنداندن مردم تقلا کردند را در این گزارش معرفی کردیم و از آن‌ها درباره برنامه‌هایی که برای سال آینده تدارک دیده‌اند پرسیده‌ایم.
حسن ریوندی
صاحب کلیپ‌های میلیونی
به‌رغم محدودیت‌های نسبی که در فضای مجازی اعمال شد، شبکه‌های اجتماعی هنوز هم‌بستر مناسبی برای رساندن پیام هنرمندان به‌ویژه کمدین‌ها به مردم است و خیلی از طنزپردازها حتی از خبرها و اتفاقات تلخ اقتصادی به‌عنوان دستمایه‌ای برای خنداندن مردم در فضای مجازی بهره بردند. حسن ریوندی که قبل از ظهور کمدین‌های نسل جدید، با اجرای کمدی در برنامه‌های مناسبتی به تلویزیون راه پیدا کرد، امسال هم بیش از هر کمدین دیگری کلیپ‌هایش در فضای مجازی پخش شد و به همین دلیل او را به‌عنوان یکی از برترین کمدین‌های سال انتخاب کردیم. ریوندی در 15 سالگی برای نخستین بار در سبزوار روی سکوی مدرسه برنامه کمدی اجرا کرد و همکلاسی‌هایش را به تحسین واداشت. بعدها توسط یکی از دوستانش که درزمینهٔ کار شعبده‌بازی و تردستی فعالیت می‌کرد، پایش به برنامه‌های مناسبتی باز شد و در نظرسنجی‌ها رتبه اول را کسب کرد اما گاهی هم مورد بی‌مهری تماشاگران قرارگرفته است: «یک‌بار 10 سال پیش جوانی از داخل جمعیت کاغذی به دست من داد که روی آن نوشته خیلی بی‌مزه‌ای و بیا پایین اما به کارم ادامه دادم؛ چون معتقدم سلیقه‌ها و عقاید متفاوت و متنوع است. خوب است به عقاید هم احترام بگذاریم و تحمل‌کنیم.»
بیشتر بخوانید:
گفت‌وگوی ویژه با حمید ماهی‌صفت
همه آنچه باید درباره کمدی استندآپ (طنز حضوری) بدانید!
گفت‌وگو با رامبد جوان طراح، کارگردان و مجری برنامه خندوانه
ریوندی خودش را نه شومن که کمدینی با دغدغه‌های اجتماعی می‌داند: «وقتی یک نفر خوشحال است و می‌خندد 218 عضله در بدن منقبض و منبسط می‌شود و این یعنی یک ورزش کامل. خندیدن و شاد بودن از پیری زودرس جلوگیری می‌کند. در بدن آنزیم‌های زیادی ترشح می‌شود که یکی از این آنزیم‌ها آمفتامین است که به‌تنهایی از سکته مغزی و قلبی تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. یک ساعت خندیدن معادل 48 ساعت استراحت مطلق است. این یعنی خندیدن مسکن و آرام‌بخش است. اگر مسئولان به این نکته بیشتر توجه کنند و به هنرمندان طنز کمک کنند تا این فضا بیشتر ایجاد شود، در یک پروسه زمانی کوتاه نتایج مثبتی، آن را در جامعه خواهیم دید.»
ابوطالب حسینی
از دانشگاه تا خنداننده شو
کمتر کسی تصور می‌کند که دانش‌آموخته دانشگاه صنعتی شریف در برنامه خندوانه کمدی اجرا کند و دست بر قضا به فینال مسابقه خنداننده شو هم راه پیدا کند. ابوطالب حسینی در فینال قافیه را به حریفی به نام علی صبوری باخت اما خودش را برنده واقعی می‌داند و معتقد است با اجرای چند استندآپ در برنامه پربیننده‌ای مثل خندوانه صاحب موقعیت ممتازی شده است. او که دستی هم در نویسندگی دارد به‌عنوان یکی از نویسندگان برنامه طنز ویدئو چک هم فعالیت می‌کند و پیشنهاد اجرای استندآپ کمدی در مراسم‌های مختلف را به مدیر برنامه‌هایش ارجاع می‌دهد. ابوطالب حسینی می‌گوید: با اصرار دوستانش در خنداننده شو شرکت کرده و اعتراف می‌کند ترس از دوربین او را با تردید مواجه کرده بود؛ «فینال فصل اول خنداننده شو را در آسایشگاه سربازی دیدم. همان‌جا یک استندآپ نیم‌ساعته با محوریت پادگان خودمان برای سربازها آماده و اجرا کردم و بعدازآن همه اصرار کردند که برای حضور در خنداننده‌شو ثبت‌نام کنم. کمی از دوربین ترس داشتم ولی بدم نمی‌آمد این کار را امتحان کنم و بالاخره انجامش دادم».
ابوطالب حسینی تا قبل از حضور در برنامه خندوانه مثل بسیاری از عشق کمدی‌ها ناشناخته بود اما هم‌اکنون در صفحه شخصی‌اش حدود 400 هزار نفر دنبال کننده دارد و گاهی اوقات از این ظرفیت برای تبلیغ نمایش‌هایی که روی صحنه می‌رود بهره می‌برد. او این روزها برای تشکیل گروه با کمدین‌های برتر فصل آخر خنداننده شو به صرافت افتاده اما نویسندگی را به اجرای برنامه و ورود به عالم بازیگری ترجیح می‌دهد: «در سال آینده قطعاً نویسندگی را به شکل حرفه‌ای‌تر ادامه می‌دهم. استیج هم خوب است ولی بازیگری تصمیم سختی است و باید خیلی به پیشنهادهایی که می‌شود فکر کرد. شاید با پیشنهاد اساتیدی که در خنداننده شو به من کمک کردند به بازیگری هم‌فکر کنم اما دغدغه اصلی‌ام نویسندگی است».
علی صبوری
خنداننده‌ترین
خنده‌های دل‌چسب و شباهت ظاهری با رضا عطاران ماندگارترین تصویری است که از اجراهای علی صبوری در ذهن مخاطبان تلویزیونی باقی‌مانده است؛ کمدین 26 سالهای که قبل از حضور در مسابقه خنداننده‌شو فعالیت خود را در فضای مجازی شروع کرد و به‌عنوان کمدین فضای مجازی[1] یا به‌اصطلاح واینر اینستاگرام تعداد محدودی دنبال کننده داشت، اما اجراهایش در برنامه خندوانه او را به اوج شهرت رساند و حالا تعداد دنبال کننده‌هایش به حدی رسیده که علاوه بر کسب‌وکار در بازار آهن، از تبلیغ در صفحه شخصی‌اش درآمد کسب می‌کند؛ «تا قبل از حضور در خندوانه 400 هزار فالوئر داشتم کـه بعدها نیم میلیون نفر دیگر هم بـه آن اضافه شد و حالا به یک‌میلیون نفر رسیده است. قبل از حضور در خندوانه ویدئوهای کوتاه، تولید و بارگذاری می‌کردم و نخستین کلیپی که منتشر کردم یک دقیقه بود اما بعدازاینکه نفر اول خنداننده‌شو شدم دایره فعالیتم را گسترده‌تر کردم و در صفحه شخصی‌ام کار تبلیغاتی هم انجام می‌دهم.»
خنداننده برتر سال 97 در سریال «آخر خط» که نخستین تجربه علی مسعودی در مقام کارگردانی است بازی کرد اما نقشی که در این سریال ایفا کرد برای خودش هم راضی‌کننده نبوده است؛ «اولویتم در زندگی پول نبوده اسـت. هر کاری را اگر صرفاً با هدف کسب پول دنبال کنیم بـه شکست منجر خواهد شد. کسب‌وکار برای مـن از 8 سالگی و با دست‌فروشی شروع شد و در این سال‌ها سعی کردم کمترین اتکای مالی را به پدر و خانواده‌ام داشته باشم. نظرم درباره شهرت هم همین اسـت. هدفم از ادامه فعالیتم در حوزه طنز، تنها شاد کردن دل مردم اسـت و یک روز بهترین کمدین ایران می‌شوم.»
امیر کربلایی‌زاده
آن مرد با عصا آمد
هنرمندی که از بستر بیماری برمی‌خیزد و با ویلچر استندآپ اجرا می‌کند را نمی‌توان از فهرست برترین کمدین‌های سال خارج کرد. امیرکربلایی‌زاده که به‌عنوان کمدین مهمان برنامه خندوانه به‌اندازه همه‌سال‌های فعالیت هنری‌اش به شهرت رسید در نخستین ماه‌های امسال از یک تصادف هولناک جان سالم به در برد اما مدتی بعد با ویلچر و بعدها با واکر، خودش را به استودیوی برنامه خندوانه رساند و با هیبتی جدید استندآپ کمدی‌هایی اجرا کرد که دست بر قضا از اجراهای قبلی‌اش جذاب‌تر بود. کربلایی‌زاده یکی از بازیگران نسبتاً قدیمی تئاتر است که فعالیت هنری‌اش را از سال 1368 و با اجرای نمایش در مدرسه شروع کرد و 3 سال متوالی بازیگر اول مسابقات دانش‌آموزی تئاتر کل کشور شد. او به‌عنوان یکی از استعدادهای هنر بازیگری کلاس‌های حرفه‌ای تئاتر دانشگاه را پشت سر گذاشت و در دوره دانشجویی هم دو بار در سالهای 78 و 79 برنده دیپلم افتخار بازیگری اول در جشنواره سراسری تئاتر دانشجویی مراکز عالی سراسر کشور شد. او با حضور در نمایش «تلخ بازی قمر در عقرب» به کارگردانی شهره لرستانی وارد مجموعه تئاتر شهر شد و در سال 1391 با بازی در فیلم «روز روشن» به سینما راه پیدا کرد. کربلایی‌زاده اما با نخستین اجراهایش در برنامه پرمخاطبی مثل خندوانه به‌عنوان کمدین و بازیگر طنز به مخاطبان پرتعداد تلویزیون معرفی شد؛ «قبل از اینکه وارد خندوانه شوم نخستین کسی بودم که استندآپ کمدی را طبق تعریف درستی که در دنیا دارد به‌طور مستقل در ایران اجرا کردم».
توانایی او در اجرای استندآپ کمدی به سال‌هایی برمی‌گردد که در تماشاخانه‌های تهران پرده‌خوانی می‌کرد و شاید به همین دلیل استندآپ را هم با صدایی رسا اجرا می‌کند. کربلایی‌زاده از سال آینده بیشتر درصحنه تئاتر حضور خواهد داشت؛ «تئاتر خانه اصلی من است. اگر از تئاتر تأمین شوم و امنیت شغلی داشته باشم سال آینده بیشتر روی نمایش تمرکز می‌کنم».
حمید ماهی‌صفت
مستر بین با چراغ خاموش
آنچه این روزها تحت عنوان استندآپ کمدی رونق گرفته را سال‌ها قبل کمدین جوانی به نام حمید ماهی‌صفت با نام جوک گویی اجرا می‌کرد و دست بر قضا در زمان نسبتاً کوتاهی طرفداران بسیاری پیدا کرد. او به‌رغم گذشت حدود 3 دهه، به سبک و شیوه‌اش در اجرای کمدی وفادار مانده و در این زمینه خودش را بی‌رقیب می‌داند. حمید ماهی‌صفت اگرچه این روزها اجراهای خصوصی را به حضور در برنامه‌های پرسروصدا ترجیح می‌دهد، اما هنوز هم تبحر زیادی در جوک گویی دارد و امسال هم کلیپ‌های زیادی از او در فضای مجازی پخش‌شده است. هنرمندی که از شوخی با چهره‌های سیاسی گرفته تا تقلید صدای خواننده‌های لس‌آنجلسی در کارنامه‌اش به چشم می‌خورد، اما باگذشت نزدیک به 3 دهه مصون مانده و حالا خودش را جوکر بی‌رقیب می‌داند؛ «آدم موفق کسی است که بدون تکیه‌بر فضای مجازی یا صداوسیما توانایی خودش را نشان دهد و شناخته شود. الآن هم به ضرس قاطع می‌گویم در ایران هزاران نفر کمدین داریم اما جوکر یکی داریم و آن‌یک نفر حمید ماهی‌صفت است.»
حمید ماهی‌صفت را باید در ردیف کمدین‌هایی قرار داد که در همه‌سال‌های فعالیت حرفه‌ای‌اش از ابتدای دهه 70 تاکنون با جوک گویی و تقلید صدا روزبه‌روز بر مخاطبانش افزوده و خودش هم از گزندهای احتمالی در امان مانده است. شاید به همین دلیل اجرا با چراغ خاموش را به حضور در برنامه‌های پرزرق‌وبرق تلویزیون ترجیح می‌دهد؛ «یک‌بار از دفتر رامبد جوان تماس گرفتند و در پاسخ به آن‌ها گفتم چون از ابتدای کارم با تلویزیون همکاری نکرده‌ام ترجیحم این است که همین شیوه را ادامه دهم. فقط یک‌بار به برنامه خوشا شیراز که توسط علی ضیا در شیراز اجرا می‌شد رفتم که خوشبختانه ادامه پیدا نکرد. ماهی‌صفت و صداوسیما از ابتدا کاری به کار هم نداشته‌اند و ترجیح می‌دهم این قطع رابطه ادامه داشته باشد.»
[1]. Virtual comedian
