فیلم تازه استیون اسپیلبرگ که در آن ماجرای تلاشهای تاریخی روزنامه واشنگتنپست برای انتشار اسناد محرمانه پنتاگون روایت میشود، با واکنش مثبت منتقدان سینمایی روبهرو شده است. این فیلم در دورانی که با ریاستجمهوری ترامپ رسانهها بیش از هرزمانی در آمریکا موردحمله قرار میگیرند، ادای احترام به روزنامهنگاری تحقیقی درزمانی مناسب است. در عصر «اخبار جعلی» (فیک نیوز) فیلم «پست» داستان کاترین گراهام با بازی مریل استریپ و بن بردلی را با بازی تام هنکس یادآوری میکند که با انتشار اسناد پنتاگون ریسک بزرگی را به جان میخرند. فیلم «پُست» اخیراً در مراسم جوایز سالانه هیئت ملی نقد آمریکا، جایزه بهترین فیلم سال را از آن خود ساخت. علاوه بر این جایزه، «تام هنکس» و «مریل استریپ» دو بازیگر فیلم هم جایزه بهترین بازیگر مرد و زن نقش اصلی را دریافت کردند.
اهمیت مطبوعات آزاد
فیلم درام خبرنگاری پُست، داستانش در ۱۹۷۱ روی میدهد و بر روی کاترین گراهام (مریل استریپ) تمرکز میکند که در آن زمان ناشر روزنامه واشنگتنپست بود. داستان فیلم درباره تردیدهای گراهام بر سر این است که آیا باید بخشهایی از اسناد پنتاگون را منتشر کند یا خیر (اسنادی باارزش مربوط به جنگ ویتنام که توسط یک تحلیلگر نظامی به نام دنیل السبرگ مورد سرقت و کپی قرارگرفته بود).
مهمترین نکتهای که این اسناد فاش میکردند این بود که کندی و رابرت مک نامارا وزیر دفاع، در همان سال ۱۹۶۵ متوجه شده بودند که شکست در جنگ ویتنام قطعی است، بااینحال هم چنان سربازان آمریکایی را به جبهه نبرد میفرستادند. آن زمان نیویورکتایمز تعدادی از اسناد را چاپ کرده بود. ولی رئیسجمهور نیکسون با ادعای به خطر افتادن امنیت ملی از ادامه کار نیویورکتایمز جلوگیری کرده بود. حال واشنگتنپست این فرصت متمایز را در اختیار داشت که تحت لوای فعالیت آزاد مطبوعات، دوباره این اسناد را مطرح کند. البته درصورتیکه خانم گراهام با این قضیه موافقت میکرد.
مسلماً وقتی این ماجراها را به این صورت گزارش میکنیم، آنچنانکه باید جذاب و گیرا به نظر نمیآیند. در اصل تعلیق اصلی این ماجرا مربوط به تصمیم دردسرساز السبرگ برای دزدیدن این اسناد و همچنین نحوه دزدیدن آنهاست. بعدازآن هم که نشریه تایمز در اقدامی شجاعانه آن را روی جلد اول خود برد. در زمانهای که ما زندگی میکنیم، روایت داستان اسناد پنتاگون از نقطه دید واشنگتنپست، مثل روایت داستان رسوایی واترگیت از نقطه دید نیویورکتایمز است (برخلاف اسناد پاناما، در رسوایی واترگیت این واشنگتنپست بود که اسناد را منتشر کرده بود). ولی درمجموع، پست درام کافی برای نگهداشتن مخاطبان خود را دارد.
داستانی که لیز هانا فیلمنامهنویس روایت میکند، بر روی گراهام متمرکزشده است، زنی از طبقه بالای جامعه که تابهحال با جماعتی اینچنین بیپروا، اهل دودودم و سختکوش همچون روزنامهنگارهای واشنگتنپست سروکار نداشته است. حال که شوهرش خودکشی کرده، او مجبور است مسئولیت دفتر نشرشان را بر عهده بگیرد. حال باید با هیئت تماماً مذکری که درباره موضوعاتی همچون عرضه اولیه سهام صحبت میکنند به بحث و گفتگو بپردازد. نکته قابلتوجه در مورد گراهام این است که او اتفاقاً مراودههای بیشتری با سیا، پنتاگون و دیگر ارگانهای حکومتی دارد. او حتی ارتباطات نزدیکی با مک نامارا و خانوادهاش دارد. به همین دلیل واکنش او نسبت به اسناد پاناما از این نظر جالبتر میشود. پست در زمان مناسبی اکران شده است. الآن بهترین زمان برای شنیدن داستان زنانی است که در زندگی مسیرهایی غیرازآن چه برایشان تعیینشده را طی کردهاند. خانم گراهام بههیچوجه آدمی نبود که بخواهد اسرار حکومتی را فاش کند. در سال ۱۹۸۸ در پیامی خطاب به سیا گفته بود: «مسائلی هستند که احتیاجی نیست مردم بدانند و باید مانع این کار شد … ازنظر من دمکراسی زمانی رشد مییابد که دولت برای حفظ اسرار خود از روشهای قانونی استفاده کند، زمانی که مطبوعات خودشان تصمیم بگیرند آیا باید یک مسئلهای را مطرح کنند یا خیر.» ولی در این موردی که در فیلم مطرح میشود، گراهام نمیخواهد زیر فشار دولت کمر خم کند.
زیبایی بازی مریل استریپ در این فیلم در این است که شما در تمام صحنهها، حتی جاهایی که کنار بردلی (یکی از سردبیرهای واشنگتنپست با بازی تام هنکس) است، میتوانید روحیه محافظهکارانه او را حس کنید. خود اسپیلبرگ هم میدانسته پست، فیلم استریپ است. به همین دلیل چند بار از نماهای تعقیبی معروف خود برای نمایش استریپ استفاده میکند و برخلاف فیلمهای دیگرش، دیگر دلیلی نمیبیند برای نشان دادن اینکه شخصیت فیلمنامهاش از یک خطر احتمالی آگاهی یافته، دوربین را بهآرامی به او نزدیک کند. استریپ حتی بهتر از دنیل دی لوئیس فیلم لینکلن، با بازی زیرپوستی خود ما را مجذوب میکند. همچون تمام آثار دیگرش، استریپ این بار هم موسیقی درست شخصیتش را پیدا میکند. خانم گراهامی که او به تصویر کشیده صدای آرام و خودپسندانهای دارد و میتوان رگههایی از لهجههای جنوب آمریکا را در آن پیدا کرد. او در تمام صحنهها تقریباً به حالت نجوا گونه صحبت میکند. او حتی برای شنیدن تفکرات خودش هم به کمی فضا نیاز دارد. یکی از لذتبخشترین جنبههای فیلم، تماشای بازی استریپ و هنکس کنار یکدیگر است. دوستاره بزرگی که در طول فیلم، در میدانهای مغناطیسی یکدیگر فرو میروند. هنکس نگاههای هوشمندانه و سریعی دارد. میداند که وظیفه پیش بردن داستان با اوست و او هم فرصت لازم برای خودنمایی دارد.
توقع داشتم اسپیلبرگ به سبک فیلمهایی همچون کلوت (۱۹۷۱) و همه مردان رئیسجمهور (۱۹۷۶) از آلن جی پاکولا، برای نمایش دوران پر از توهم نیکسون از نماهای اورهد بیشتری استفاده کند. ولی به نظر میآید او نمیخواسته کارش خیلی شبیه این آثار شود. بیشتر میخواسته یک فیلم روزنامهای پرسروصدا بسازد. از تلاش او برای نشان دادن تجهیزاتی که این روزها دیگر جایگاهی ندارند (مواردی مثل ماشینتحریرهای دستی) خیلی خوشم آمد. بقیه بازیگران فیلم هم اجرای خوبی دارند، سرشان را پایین میاندازند و کار خود را بدون زرقوبرق انجام میدهند. مثل باب ادنکرک که در نقش بن بگدیکیان ظاهر میشود. همچنین جسی پلمنز که در نقش یک وکیل جوان و آشفته بازی میکند و با یک نگاه بهصورت او میتوان سنگینی بار جهانی که نیکسون خلق کرده را درک کرد.
پست در چند دیالوگ کوتاه هم سعی میکند درسهای مهمی در مورد اهمیت مطبوعات آزاد و نقش آنها در بررسی نحوه عملکرد رئیسجمهور به مخاطبان خود ارائه دهد. این دیالوگها بعد از چند نما از نیکسون میآیند که بهتنهایی پشت به دوربین در اتاق بیضیشکل کاخ سفید نشسته و تلفنی با زیردستانش صحبت میکند. همین تصور اینکه واقعاً چه صحبتهایی در این اتاق بیضیشکل ردوبدل میشود کافی است تا بابت فیلم پست و وجود کارگردانی همچون اسپیلبرگ، سپاسگزار خدا باشیم.
دیوید ادلستین، Vuture
گزیدهای از نظرات منتقدان درباره فیلم «پُست»
ان هورنادی - واشنگتنپست
اگر بخواهیم از بهترین و باارزشترین بازیگر فیلم «پُست» یاد کنیم، به نظر من بهتر است بهعنوان اولین نفر در لیست، نام باب ادنکیرک را بیاوریم که به طرز فوقالعاده خوب و بهشدت سرگرمکنندهای نقش تحسین نشده قهرمان دفتر نشر روزنامه Pentagon Papers یعنی بن بگدیکیان را ایفا کرده بود.
جاناتان پایل - امپایر
این فیلم دارای داستان زیبا و جذابی است. تام هنکس و مریل استریپ بهطور رقابتی مدام سکان فیلم را به دست میگیرند و توجه بیننده را بین خود جابهجا میکنند. از طرف دیگر هم توانایی و دانش استیون اسپیلبرگ خیلی بالاتر از کارگردانی چنین اثری است. همچنین در میان آثار مختلف همسبک خود و با داستانی تقریباً مشابه مثل فیلم همه مردان رئیسجمهور و فیلم اسپات لایت، میتوان گفت که نه هیجان زیاد اثر اولی را دارد و نه همانند اثر دوم مملو از احساسات مختلف است. بااینکه در این دو ژانر، در جایگاه یک مورد بعد از بهترینها قرار میگیرد، اما میتوان گفت که با توجه به خصوصیات و ویژگیهایی که دارد، اولین مورد و بهترین فیلم در سبک خود است.
مت سینگر - اسکرین کراش
تمام چیزی که میتوانم برای شما بگویم و درباره فیلم «پُست» به زبان بیاورم این است که تا به امروز، این فیلم تنها اثری بوده که به خاطر مفهوم انتزاعی و صریحی که در خود دارد، من را به گریه انداخته است. همچنین زمانی که فیلم به پایان رسید، از دیدن اسم مریل استریپ در ابتدای تیتراژ پایانی و بالاتر از نام بقیه افراد، فوقالعاده خوشحال شدم.
دنیل شیندل - فیلم استیج
هرچه شما زمینه و موضوع اصلیای را که در پسزمینه فیلم «پُست» قرار دارد بیشتر بررسی و تجزیهوتحلیل میکنید، آنها بیشتر از قبل ازهمپاشیده میشوند. واقعیت و حقیقتی که درباره یک جامعه وجود دارد این است که تنها جنبش و حرکت واقعی خود مردم است که میتواند راه جامعهشان را به سمت بهتر شدن تغییر داده و به آن هدف سوق دهد. اما این قضیه دارای یک فرآیند شلوغ و کثیف است که خاطرات و تاریخ بسیار ناراحتکنندهای در درون آن وجود دارد و میتوان گفت که اصلاً گزینه مناسبی برای داستانسرایی و انتقال داستان به مخاطب نیست.
کیت فیپس – آپروکس
مطمئن باشید که شما با دیدن فیلم «پُست» بههیچعنوان وقت خود را تلف نمیکنید؛ زیرا استیون اسپیلبرگ، کارگردان این اثر حجم خیلی زیادی از اطلاعات تاریخی را در قالب یک داستان بسیار زیبا جا داده و همانند سبک فیلمهای کاپرا، فیلمساز سینما، این اطلاعات مهم و تأثیرگذار را به مخاطب منتقل میکند. اطلاعات درون این فیلم فوقالعاده زیبا ریشه خیلی عمیقی در تاریخ چند سال اخیر دارد که برخی اوقات هیجانهای پارانوییدی دهه ۷۰ را درون ما زنده میکند.
ویلیام بیبیانی - آی جیان
استیون اسپیلبرگ در جدیدترین فیلم خود، داستان خیلی زیبایی همانند این قصه را از طریق یک داستانسرایی نسبتاً عجیب به مخاطب خود منتقل میکند و بینندگان خود را در یک داستان فوقالعاده زیبا، تاریخی و درام کاملاً غرق میکند. از طرف دیگر هم او به مریل استریپ یکی از منحصربهفردترین نقشهایی را که در طی این چند سال بازی کرده هدیه داده است.
فرد کپلن - اسلیت
باوجوداینکه فیلم «پُست» همانند همه فیلمهای دیگر عیب و نقصهای هرچند کمی را در وجود خود دارد، اما میتوان گفت که کاملاً اثری جذاب، سرزنده و بانشاط، سرگرمکننده، بامزه، هیجانانگیز و الهامبخش است.
کریس ناشاواتی - اینترتینمنت ویکلی
اگر شما فیلم «پُست» را درست بعد از فیلم «همه مردان رئیسجمهور» تماشا کنید، درست متوجه تفاوتی که بین آنها وجود دارد میشوید. شما با تماشای هر دو فیلم کاملاً متوجه تفاوت بین داشتن یک داستانسرایی پویا که کامل و واضح همهچیز را تا حدودی توضیح میدهد و به شما کمک میکند که مسائل را متوجه شوید و از طرف دیگر اثری که با پیچوخم زیاد داستان را به مخاطب منتقل میکند میشوید. اما همچنین میتوان گفت که تفاوت بین این دو اثر درست همانند تفاوت یک فیلم خوب و یک فیلم فوقالعاده خوب و بینقص است.
پُست (The Post)
کارگردان: استیون اسپیلبرگ. نویسنده فیلمنامه: لیز هانا. بازیگران: تام هنکس، مریل استریپ، سارا پاولسن، باب ادنکرک، آلیسون بری، دیوید کراس، سارا پالسون و بردلی ویتفورد. سال: ۲۰۱۷