دشواری پوشش خبری رویدادهای تنش آلود

کریستین بدی

مرگ، خشونت، جنگ، تروریسم، سوانح طبیعی، همه‌گیری بیماری و مواردی ازاین‌دست در میان رویدادهای تنش آلود، اضطراب‌آور، یا ناراحت‌کننده‌ای هستند که خبرنگاران باید از آن‌ها گزارش تهیه کنند.

دکتر گیل کینمن، استاد روانشناسی دانشگاه بیربگ لندن، می‌گوید نیازی نیست  در منطقه جنگی یا محیطی که پرتنش و اضطراب آلود حاضر باشید، کافی است با کسی که گرفتار چنین شرایطی بوده یا هست، گفت‌وگو کنید یا از مطلب یا موضوعی پوشش خبری تهیه کنید که در مورد وطنتان است یا در مورد مشکلی است که خود یا نزدیکتان داشته‌اید یا تجربه‌ای که از سر گذرانده‌اید. همین کافی است تا تعادل روحی خبرنگاری را که روی چنین موضوعاتی کار می‌کند، برهم بزند.

خانم دکتر کنیمن می‌گوید خبرنگاران به‌رغم مقاومت بسیار، ممکن است در پی مواجهه با چنین شرایطی، دچار سردرد، فشار عضلانی، افسردگی، خستگی، بی‌خوابی یا مشکلات دیگر روحی بشوند. اگر با چنین شرایطی روبه‌رو شدید، باید کمک حرفه‌ای بگیرید.

کنیمن می‌گوید آموزش رویارویی با این نوع فشارهای روانی برای خبرنگاران مهم است و صاحبان و مدیران رسانه‌ها می‌توانند با ارائه آموزش‌های لازم در این خصوص به خبرنگاران، به آن‌ها کمک کنند تا در شرایط دشوار، مراقب وضع روحی خود باشند و بتوانند با این نوع فشارهای کاری و روانی مقابله کنند، بدون آن‌که به روحیه آن‌ها آسیبی برسد.

ناتالی سیلی، استادیار خبرنگاری دانشگاه بال استیت، می‌گوید خبرنگارانی که آموزش‌های لازم در این خصوص را حین تحصیل یا در محل کار دیده‌اند، عموماً وضع روحی بهتری دارند و نسبت به مشکلات مقاوم‌ترند،‌ به این معنی که بهتر می‌توانند از عهده مقابله با آسیب‌های روانی برآیند.

ناتالی سیلی خبرنگاران را به استفاده از راهبردهای مناسب مقابله با فشار روانی هنگام تهیه گزارش و مصاحبه با کسانی که متحمل فشار روانی شده‌اند، ترغیب می‌کند. هم‌زمان، مدیران رسانه‌ها و سردبیران را نیز به توجه به شرایط روحی خبرنگاران، به‌ویژه خبرنگاران تازه‌کار و کم‌تجربه ترغیب می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد که برای خبرنگارانی که تازه فارغ‌التحصیل و مشغول به کارشده‌اند، دوره‌های آموزشی مقابله با اضطراب و تلاش برای حفظ سلامت روحی برگزار کنند و امکان تدارک دیدن آن‌ها و آماده شدنشان را برای مقابله با شرایط دشوارتر آینده کاری فراهم آورند.

توصیه‌های بیشتر کارشناسان پیرامون حفظ سلامت روانی خبرنگاران:

انتظارتان را از خود، کم کنید

دکتر کینمن می‌گوید باوجود طبیعی بودن فشار روانی کار خبرنگاری، به‌ویژه در شرایط کنونی دنیای امروز، خبرنگاران باید از سلامت خود مراقبت کنند و مهربانی با خود را بیاموزند. کاهش توقعمان از خود، به مهربان‌تر شدن نسبت به خودمان کمک خواهد کرد.

بدنتان را آرام کنید

واکنش پرتنش نسبت به یک رویداد تنش آمیز، کاملاً عادی است و حتی ممکن است کمک کند؛ اما واکنش‌های شدید و درازمدت ممکن است به مشکلات جدی روحی و جسمی بیانجامد.

دکتر الانا نیومن، استاد روانشناسی دانشگاه تولسا و مدیر بخش پژوهش مرکز خبرنگاری و ترامای دارت، می‌گوید کافی است به واکنش‌های بدن هنگام و پس از رویارویی با تنش توجه کنید تا برایتان روشن شود که تنش تا چه اندازه بر سلامت روحی و جسمی درازمدتتان اثر منفی دارد. خانم نیومن می‌گوید هر کاری که می‌توانید انجام دهید تا بدن و فکرتان را از تنش خارج کنید: نفس عمیق، مراقبه، ورزش یا حتی یک حمام طولانی.

با کسی که مورد اعتمادتان است، صحبت کنید

دکتر نیومن می‌گوید به‌غیراز مواردی که ممکن است کسی بخواهد به خودش آسیب بزند، هیچ‌کس را نباید طی ۲۴ ساعت اولیه پس از ترک محلی تنش آلود یا  رویارویی با یک فاجعه، مجبور به صحبت کرد. به خبرنگارانی که از محلی پرتنش یا از صحنه یک فاجعه بازمی‌گردند، باید اطمینان داد که کسی هست که به حرفشان گوش کند و از آن‌ها حمایت عاطفی کند، اما تا وقتی‌که خودشان نخواهند صحبت کنند، نباید آن‌ها را مجبور به انجام این کار کرد.

زمانی برای بهبود روحی، فعالیت‌های آرامش‌بخش و تفریح به خود بدهید

 کسی که دچار تنش و فشار روانی شده است، به زمانی برای نقاهت و بهبودی نیاز دارد. در پی از سرگذارندن فشار روحی، ذهن و روحتان به نقاهت نیاز دارند. داشتن نظم سالمی برای زندگی روزمره و زمان خوردن، آشامیدن، ورزش و معاشرت، اهمیت فراوانی دارد. سعی کنید این مدت را به تجربه دوباره آنچه برایتان خاطرات خوب به‌جا گذاشته اختصاص دهید.

خانم سیلی می‌گوید حین پژوهش  دریافته است که فعالیت‌های آرامش بخشی مثل ورزش، نوشتن، یا حتی گریستن در میان واکنش‌های معمول خبرنگاران برای مقابله با فشار روانی است. به‌کارگیری راه‌هایی برای مقابله با تنش روحی، در کوتاه‌مدت و درازمدت می‌تواند به شناخت و درک احساسات منفی و اضطراب آلود کمک کند. بخشی از این کار، مشغول کردن خود به تفریح و سرگرمی است، کارهایی مثل تماشای فیلم طنز، حل کردن جدول، کاردستی، یا گل‌کاری که می‌تواند به دور کردن افکار منفی کمک کند.

برای قبل، حین و بعد از تهیه گزارش از شرایط تنش آلود برنامه‌ریزی کنید 

دکتر نیومن می‌گوید اگر از انجام کاری برای سرگرمی لذت می‌برید، سعی کنید آن را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید، چه فعالیتی کوتاه و سریع باشد، مثل چند دقیقه نفس عمیق کشیدن، یا کاری طولانی‌مدت تر، مثل ورزش، تماشای تلویزیون، یا نقاشی. همواره فعالیتی را در نظر داشته باشید که به شما حس امنیت و آرامش می‌دهد و هم‌زمان مناسب شرایطتان است.