وقتی فعالان رسانه درصحنه اعتراضات و درگیری‌ها حضور دارند می‌توانند خبرها و محتوای دست‌اول و باکیفیت را تهیه و منتشر کنند و جریان اصلی رسانه‌ای را در دست بگیرند. در روزهای اخیر فرانسه شاهد اعتراضات ضد دولتی است. دراین‌باره می‌توان به نکات رسانه‌ای زیر اشاره کرد.
حضور خبرنگاران درصحنه اعتراضات
در حوادث پاریس و دیگر شهرهای فرانسه، یک نکته مشهود، حضور جدی و پررنگ خبرنگاران و عکاسان درصحنه اعتراضات و درگیری‌هاست. در هرجایی از درگیری‌ها میان معترضان و پلیس می‌توان خبرنگاران و عکاسان را دید که مشغول فعالیت و تهیه خبر و گزارش و عکس و فیلم هستند. دو طرف درگیری نیز در قرارداد نانوشته‌ای سعی می‌کنند امنیت فعالان رسانه را حفظ کنند. البته قطعاً نیروهای پلیس فرانسه درباره رفتار مناسب با خبرنگاران آموزش‌دیده‌اند. پلیس در کشورهای توسعه‌یافته تلاش می‌کند از آسیب زدن به امنیت فردی، ابزار و تجهیزات یا اخلال در انجام فعالیت‌های فعالان رسانه‌ای خودداری کند.
خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای درصحنه درگیری‌ها یا اعتراضات شهری به‌مانند پرستاران و امدادگران درصحنه جنگ، باید امنیتشان حفظ شود و از آزادی عمل حرفه‌ای برخوردار باشند.
اطلاع‌رسانی و خبررسانی
در اعتراضات فرانسه، جریان اصلی اطلاع‌رسانی در دست رسانه‌های حرفه‌ای است نه شبکه‌های اجتماعی یا فلان فعال اجتماعی در خارج از این کشور. شبکه‌های رادیوتلویزیونی، سایت‌های خبری حرفه‌ای و روزنامه‌ها خط مقدم اطلاع‌رسانی این حوادث هستند. اکثریت مردم در داخل و خارج فرانسه، برای اطلاع از جزئیات حوادث فرانسه، به رسانه‌های حرفه‌ای مراجعه می‌کنند. روند اصلی اطلاع‌رسانی و خبررسانی در اختیار شبکه‌های اجتماعی و فعالان اجتماعی نیست. این موضوع درنتیجه حضور فعالان رسانه‌ای درصحنه حوادث به‌دست‌آمده است. یعنی وقتی فعالان رسانه درصحنه اعتراضات و درگیری‌ها حضور دارند می‌توانند خبرها و محتوای دست‌اول و باکیفیت را تهیه و منتشر کنند و جریان اصلی رسانه‌ای را در دست بگیرند.
البته اشاره به این نکته اهمیت دارد که شبکه‌های اجتماعی حتی در توسعه‌یافته‌ترین کشورها و دارای قوی‌ترین رسانه‌ها نیز می‌توانند زوایا و بخش‌های پنهان یا نادیده‌ای را پوشش دهند و عیان سازند. در همین اتفاقات فرانسه، مردم توانستند بخشی از خشونت یا اقدامات تحقیرآمیز پلیس را آن‌ها ضبط و منتشر کنند.
آمار
یکی از نکات مهم در حوادث و اتفاقات غیرعادی، آمار است. آمار افراد شرکت‌کننده در یک تجمع اعتراضی یا تظاهرات، تعداد افراد بازداشت‌شده، زخمی و کشته‌ها، مفقودان و سایر اعداد و ارقام مهم. در هر حادثه‌ای، سؤال درباره آمار مطرح می‌شود. درصورتی‌که نهادهای مسئول این آمار را منتشر نکنند لاجرم افکار عمومی آن‌ها را از رسانه‌ها مطالبه می‌کند. اگر رسانه‌های حرفه‌ای هم از انتشار صحیح این آمار پرهیز کنند در این صورت شبکه‌های اجتماعی و سازمان‌های غیردولتی و فعالان اجتماعی وارد عرصه ارائه آمار می‌شوند. به همین دلیل در این وضعیت، احتمالاً دوگانگی آماری به وجود می‌آید. ممکن است دولت‌ها با تأخیر به جنگ آمارهای منتشرشده بروند و آن‌ها را تکذیب یا آمار متفاوتی را منتشر کنند (که ممکن است صحیح باشد).
درنتیجه، درگیری آماری به وجود می‌آید و اعتبار نهادهای دولتی زیر سؤال می‌رود. معمولاً آمارها توسط 3 بخش نهادهای دولتی- رسمی، رسانه‌های حرفه‌ای و سازمان‌های غیردولتی - فعالان و شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. درصورتی‌که نهادهای مسئول رسمی، به وظیفه خود عمل نکنند یا آمار نادرست منتشر کنند از سوی دو بخش دیگر جایگزین می‌شوند و راه برای رونق خبررسانی آن‌ها و هم‌زمان شایعه‌ها و خبرهای نادرست یا نیمه صحیح باز می‌شود. سازمان‌های مسئول می‌تواند پلیس، وزارت دادگستری، وزارت کشور، وزارت بهداشت، پزشکی قانونی و ... باشد. درباره سازمان‌های غیردولتی نیز می‌توان به انجمن‌های صنفی و سندیکاها اشاره کرد.
رضا غبیشاوی، عصرایران
