هفتم فروردین برابر با ۲۷ مارس روز جهانی تئاتر است و هنرمندان تئاتر در سراسر جهان، با برگزاری مراسم ویژهای این روز را گرامی میدارند. روز جهانی تئاتر از سال ۱۳۶۲ از سوی انستیتوی جهانی تئاتر بنیان نهاده شد و هرسال به همین مناسبت، پیامی از طرف یکی از هنرمندان شاخص تئاتر جهان صادر میشود که به بیش از ۲۰ زبان دنیا ترجمهشده و در مراسم ویژهای برای هنرمندان تئاتر و علاقهمندان آن قرائت میشود. امسال از ایزابل هوپر بازیگر مشهور فرانسوی دعوت شد که پیامی به این مناسبت منتشر کند.
مهمترین اهداف انستیتوی جهانی تئاتر که در حقیقت سنگ بنای شکلگیری این تشکل جهانی بود، بر مواردی چون «اعتلای مبادلات بینالمللی دانش و عمل در حیطه هنرهای نمایشی»، «برانگیختن نیروی خلاقیت و همکاری بین دستاندرکاران تئاتر»، «آگاهسازی افکار عمومی از لزوم بهحساب آوردن آفرینندگی هنری در قلمرو توسعه»، «تعمیق درک مشترک برای تحکیم صلح و دوستی در میان ملتها» و «پیوستن به دفاع از اهداف یونسکو بهعنوان یک سازمان جهانی» استوار بود.تاکنون چهرههای سرشناسی چون داریو فو، آرتور میلر، اوژن یونسکو، ژان کوکتو، پیتر بروک، پابلو نرودا، ریچارد برتون و ادوراد آلبی به مناسبت روز جهانی تئاتر، پیامهایی صادر کردهاند.
ایزابل هوپر: روی صحنه ما جهانیشدن واقعی را مییابیم
یکبار دیگر کنار هم جمع شدهایم. کنار هم جمع شدهایم تا در یک روز بهاری پنجاهوپنجمین جشن سالانه روز جهانی تئاتر را در سراسر دنیا برگزار کنیم. فقط یک روز، ۲۴ ساعت به جشن تئاتر اختصاصیافته و ما اینجا در پاریس همانند هنرمندان تئاتر در سراسر شهرهای بزرگ دنیا برای ستایش و تکریم هنر تئاتر کنار هم این روز را جشن میگیریم. پاریس یک شهر جهانی است، شهری مناسب برای جا دادن کلوبهای تئاتر سنتی در روز جشن؛ ازاینجا در پایتخت فرانسه ما میتوانیم خودمان را از طریق تجربه تئاتر نوح و بونراکو به ژاپن بفرستیم، خطی ازاینجا تا آنجا با تجربیاتی به تنوع اپرای پِکینگ و کاتاکالی؛ صحنه به ما اجازه میدهد بین یونان و اسکاندیناوی منتظر بمانیم همانطور که میتوانیم خودمان را در آیسخولوس و ایبسن، سوفلوس و استیریندبرگ پاکت کنیم؛ به ما اجازه میدهد بین بریتانیا و ایتالیا نقلمکان کنیم همانطور بالعکس بین ساراه کانِ و پیرنادِلو. در این بیستوچهار ساعت، ممکن از فرانسه به روسیه برویم، از راچینِ و مولیری به چِخوف؛ همچنین میتوانیم در عرض آتلانتیک مثل یک پیچ الهامبخش برای خدمت در دانشگاه کامپوس کالیفرنیا حرکت کنیم، دانشجوی جوانی را برای ثبتنام مجدد در تئاتر بفریبیم.درواقع، تئاتر حیاتی پررونق دارد که از زمان و مکان تبعیت نمیکند؛ مؤثرترین قطعات تئاتری از دستاوردهای قرنهای پیشین تغذیه میشوند، و حتی کلاسیکترین کارها نیز با اجرای مجدد، مدرن وزنده میشوند. تئاتر همواره از خاکستر خود دوباره متولد میشود، تنها کنوانسیونهای پیشین را در قالبهای جدید میریزد: اینگونه است که تئاتر زنده میماند. پس بدیهی است که روز جهانی تئاتر، روزی عادی مانند سایر روزها نیست.
هرگاه به این پیام که مفتخرم برای نوشتن آن از من دعوتشده، فکر میکنم، تمام رؤیاهای این صحنه را به یاد میآورم. البته منصفانه نیست که بگویم بهتنهایی به سالن یونسکو آمدهام؛ همه شخصیتهایی که تابهحال بازی کردهام، در اینجا همراه من هستند. همچنین، امروز که من در پیشگاه شما ایستادهام، همه شخصیتهایی که آنها را دوست دارم و بهعنوان یک تماشاگر آنها را تحسین میکنم، همراه من هستند. بنابراین، اینگونه است که من جهانی هستم. من یونانی هستم، آفریقایی، سوریهای، ویتنامی، روس، برزیلی، ایرانی، رومی، ژاپنی، یک نیویورکی، یک مارسیای، فیلیپینی، آرژانتینی، نروژی، کرهای، آلمانی، اتریشی، انگلیسی- یک شهروند جهانی واقعی، بافضیلت انسانی که در وجود من نهفته است. زیرا اینجا است، روی صحنه و در تئاتر که ما در آنجا جهانیشدن واقعی را مییابیم.
درست چهار سال پیش در ۲۰۱۳، داریو فو گفت: «تنها راهحل بحران در امید زیاد به تعقیب توهمات علیه ما نهفته است، بهویژه علیه افراد جوانی که میخواهند هنر تئاتر را بیاموزند» بنابراین، یک پراکندگی تازه بازیگران آشکار خواهد شد که بدون شک با پیدایش ارائهای نو، منجر به سودهای غیرقابلتصور میشود. سود غیرقابلتصور مانند یک فرمول خوب است که ارزش این را دارد که در هر بیانیه سیاسی گنجانده شود، اینطور فکر نمیکنید؟ من درست پیش از انتخابات ریاست جمهوری در پاریس هستم، میخواهم پیشنهاد کنم که آنانی که ظاهراً بر ما حکومت میکنند باید از سود غیرقابلتصوری که از طریق تئاتر حاصل میشود، آگاه باشند. اما همچنان دوست دارم با تأکید بگویم، بدون تعقیب توهمات!
یادآوری میگردد ایزابل هوپر تاکنون سه جایزه بهترین بازیگر زن از جوایز لومیر فرانسه را دریافت کرده و بارها در مراسم سزار و جشنوارههایی چون ونیز، کن و برلین جایزه برده است. هوپر در سال ۲۰۰۸ نیز نشان «لژیون دونور» فرانسه را به گردن آویخت.پیام روز جهانی تئاتر سال ۲۰۱۷، در ۲۷ مارس (هفتم فروردین ۹۶) در تالار مرکزی یونسکو قرائت شد.