سلیس: انتشار تصاویری که ظاهراً بنکسی، هنرمند گریزان خیابانی را حین کار نشان می‌دهد، بار دیگر نام این هنرمند مرموز را بر سر زبان‌ها انداخته است.
این عکس‌های پشت‌صحنه، ظاهراً بنکسی را که خالق چندین اثر هنری مشهور در نقاط مختلف است، در زمان کار نشان می‌دهد، هرچند که صورت او در این تصاویر دیده نمی‌شود. این عکس‌ها توسط استیو لازارایدز، عکاس و مسئول برنامه‌های بنکسی گرفته‌شده که بیش از یک دهه با این هنرمند کارکرده است. لازارایدز گفته: «یازده سال باشکوه با بنکسی کار کردم و در این مدت ما همه مقررات موجود را همراه با چند مورد قانون زیرپا گذاشتیم. من از دنیای هنر متنفرم. به این دلیل به بخشی از آن پیوستم که بنکسی این نهضت را به فضای بالای جو پرتاب کرد.»
لازارایدز همانند بنکسی اهل شهر بریستول است و در سال ۱۹۹۷ از او خواسته شد تا پرتره این هنرمند را خلق کند که همین امر منجر به همکاری یازده‌ساله میان این دو شد. او در این مدت به‌عنوان، عکاس، مدیر برنامه‌ها، راننده و برگزارکننده گالری با بنکسی کار کرد. تصاویر بنکسی حین کار به همراه عکس‌هایی از برخی از دیوارنگارهای این هنرمند در کتاب جدیدی از استیو لازارایدز به نام «بنکسی تسخیر شد» منتشرشده است.
بیشتر بخوانید:
آثار بنکسی نقاش گرافیتی مشهور در یک نمایشگاه در لندن
در حاشیه جنجال‌هایی که بر سر تابلوی بنکسی درگرفت
در طول دهه‌های گذشته، آثار هنری بنکسی با شابلون -که معمولاً حاوی مفاهیم سیاسی عمیقی هستند- به‌صورت غیرمنتظره در شهرهای سراسر دنیا ظاهرشده‌اند. به‌رغم شهرت جهانی بنکسی، او هنوز گمنام است و این گمنامی گهگاه به هیجان و شور بیشتر برای آثار او کمک کرده است. دو اثر وی به قیمتی بیش از دو برابر قیمت پیشنهادی فروخته شدند و یک تابلوی وی با شابلون در سال ۲۰۱۷ کمی کمتر از ۳۰۰ هزار پوند فروخته شد.
در موردی مؤخرتر تابلوی دختری با بادکنکی در دست در مزایده‌ای به قیمت ۸۶۰ هزار پوند فروخته شد و بلافاصله بعدازآنکه -به طراحی خود بنکسی- تابلوی اثر نقاشی را به نوارهای باریک تکه‌تکه کرد، ارزش مالی آن دو برابر گشت.
اما به‌راستی بنکسی کیست؟
مظنونان مرتبط با بزرگ‌ترین راز دنیای هنر
یکی از کارهای اخیر بنکسی باعث ایجاد کنجکاوی و هیجان درباره کشف نقاب مرموزترین شخصیت دنیای هنر شد. وقتی در ماه اکتبر ۲۰۱۸، سوثبی، یک دلال هنری مزایده تابلوی دختری با بادکنکی به شکل قلب در دست را با کوبیدن چکش بر میز پایان داد، نقاشی از تابلو به پایین لیز خورد و با تکه‌تکه شدن به نوارهایی باریک به روی زمین ریخت. این اثر هنری خودویرانگر باعث اعجاب حاضران در سالن شد و به‌سرعت در رسانه‌های اجتماعی فراگیر شد.
پس مرد زیر این نقاب کیست؟ آیا اصلاً مرد است؟ آیا کارهای وی تنها کار یک نفر است؟
در ادامه مروری خواهیم داشت بر نامزدهای احتمالی:
رابرت دل ناجا
مظنون ردیف اول سال‌هاست که «رابرت دل ناجا» است، هنرمندی که همچنین به نام 3D [سه‌بعدی] شناخته می‌شود و از اعضای مؤسس گروه موسیقی تریپ هاپ «مسیو اتک»[1] است.
اولین هنر خیابانی بنکسی در شهر بریستول ظاهر شد، شهری که سکونت‌گاه دل ناجا است، جایی که حرفه خود به‌عنوان هنرمند گرافیتی بداهه نگار را با گروه «درای بردزی»[2] شروع کرد و بعدتر در اوایل دهه ۹۰ میلادی به گروه «وایلد بانچ»[3] پیوست.
دل ناجا گهگاه طراحی جلد آلبوم‌های مسیو اتک را نیز بر عهده داشته است ازجمله جلد آلبوم‌های «هلیگولند»[4] در سال ۲۰۱۰ که تصویری کشیده شده با شابلون بود که بسیار شبیه سبک منحصربه‌فرد بنکسی است. [شابلون ورقه‌ای پلاستیکی، چوبی، فلزی یا کاغذی است که به‌واسطه سوراخ‌هایی که بر روی آن ایجادشده تصویر، متن یا الگویی را به تصویر می‌کشد. هنگامی‌که شابلون را روی یک سطح قرار داده و روی آن رنگ می‌پاشند، الگوی موردنظر نمایان می‌شود.] اما هردوی بنکسی و دل ناجا درباره این شباهت‌ها صحبت کرده و ادعا کردند دوست یکدیگر می‌باشند و درنتیجه دو فرد مختلف. دل ناجا در مستند شوخی‌آمیز بنکسی در سال ۲۰۱۰ با نام «خروج از مغازه سوغاتی فروشی»[5] حضور یافت و ادعا می‌کند بنکسی را در کنسرت‌های خود دیده است.
در طرف دیگر، نام بنکسی نیز به‌عنوان یکی از مقدمه نویسان بر کتاب دل ناجا، «سه‌بعدی و هنر مسیو اتک»[6] در سال ۲۰۱۵ دیده می‌شود که البته می‌تواند کاری برای گمراه کردن هواداران باشد؛ اما موردی که به‌زعم بعضی مدرک قطعی در این رابطه است، اشتباه لپی دی‌جی گلدی بود که هنگام صحبت از بنکسی در پادکست اسکروبیوس پیپ با نام «تکه‌های حواس‌پرتی»[7] در ماه ژوئن ۲۰۱۷، او را «رابرت» خطاب کرد. گلدی گفت: «بی‌احترامی به رابرت نباشد، به نظر من او هنرمند نابغه‌ای است. به‌زعم من او دنیای هنر را زیرورو کرده است.» و همین گفته باعث هیجان شدید طرفداران شد که البته کاملاً می‌تواند اقدامی از قبل برنامه‌ریزی‌شده باشد.
رابین گانینگهام
یک نامزد محتمل دیگر هنرمند دیگر شهر بریستول و دانش‌آموز سابق مدرسه‌ای دولتی، رابین گرینگهام است.
استیو لی کامبر، از نویسندگان گزارشی درباره این پروژه هنگام مصاحبه با بی‌بی‌سی در آن زمان گفت: «برای من غیرمنتظره خواهد بود اگر او بنکسی نباشد، حتی بدون تحلیل و بررسی ما این مسئله آشکار است ولی جالب است که تحقیقات ما نیز مدارکی تکمیلی در همین رابطه به دست آورده است. خیلی زود مشخص شد که فقط یک مظنون جدی وجود دارد و همه می‌دانند او کیست. اگر شما عبارات بنکسی و گانینگهام را در گوگل جستجو کنید با چیزی حدود ۴۳ هزار و پانصد نتیجه روبه‌رو خواهید شد.»
نظریه گانینگهام برای زمانی کوتاهی با شور و اشتیاق فراوان مواجه شد وقتی یک مأمور پارکینگ در شهربازی «دیزمالند»[8] بنکسی در شهر وستون-سوپر-مار در سال ۲۰۱۵ با او اشتباه گرفته شد. بااین‌وجود مشخص شد که آن فرد کارمند شورای شهر است و صرفاً شبیه گانینگهام است.
تیری گوئتا
هنرمند گرافیتی کار فرانسوی نه‌چندان معروف که در خروج از مغازه سوغاتی فروشی نیز دیده می‌شود و سعی کرده است تحت عنوان «آقای شست‌وشوی مغزی»[9] برای خود نامی دست‌وپا کند، مظنون دیگر این فهرست است.
این نظریه می‌گوید آقای گوئتا صرفاً در این فیلم وانمود کرد هنرمندی متوسط است و درواقع خود هنرمند است که جلوی چشم همه خویش را مخفی کرده است. گرچه نه‌چندان محتمل، ولی دقیقاً همان طنز و سرکار گذاشتنی که محبوب طبع شوخ بنکسی است.
نظریه‌ها و مظنون‌های دیگر
در طول ۱۵ سال گذشته گمانه‌زنی‌های چند دیگری نیز وجود داشته است. در اکتبر ۲۰۱۴، یک گروه مقابله با گرافیتی در شهر لیورپول، «پال هورنر»، هنرمند خیابانی محلی را متهم به بنکسی بودن کرد و در ماه مارس ۲۰۱۵، پلیس «ریچارد فایفر» را جلوی یک نقاشی که درواقع توسط بنکسی کشیده شده است دستگیر و او را متهم کرد که هنرمند نقاب به‌صورت است.
هردوی این پرونده‌ها توسط مقامات کنار گذاشته شدند و تنها مدارک دیگر که هنوز موجود است چند شهادت عینی مبهم در شهرهای بروکلین ایالات‌متحده و ملبورن استرالیا است. تمام این موارد می‌تواند صرفاً افراد بدلکار باشند ولی درواقع مدارک حضور بنکسی کمی بهتر از عکس‌ها و مدارکی است که از هیولاهای خیالی دیده‌اید. در همین حال، کرگ ویلیامز روزنامه‌نگار معتقد است بنکسی درواقع مجموعه‌ای از هنرمندان است که با گروه مسیو اتک در ارتباط هستند و یک شخص مشخص نیست. او در نوشته‌ای در بلاگ خویش در ماه اوت ۲۰۱۶ که در اینترنت فراگیر شد، با بررسی آثار بنکسی در امکان و زمان‌هایی که این گروه موسیقی در آنجا کنسرت داشته است، چندین مورد تطابق کنسرت‌های گروه با ظهور آثار بنکسی را کشف کرد.
[1]. Massive Attack
[2]. DryBreadZ
[3]. The Wild Bunch
[4]. Heligoland
[5]. Exit Through the Gift Shop
[6]. 3D and the Art of Massive Attack
[7]. Distraction Pieces
[8]. Dismaland
[9]. Mr Brainwash
